ต้อกระจก คือ ภาวะเลนส์ตาขุ่น ทำให้การมองเห็นภาพมัวลง สามารถรักษาได้โดยผ่าตัดเอาเลนส์ตาที่ขุ่นออกและใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทน
การผ่าตัดต้อกระจก สามารถทำได้ 2 วิธี
- การผ่าตัดเปิดแผลใหญ่ เป็นวิธีดั่งเดิม โดยเปิดแผลกว้างประมาณ 12-13 มม. เพื่อเอาเลนส์ที่ขุ่นออก และใส่เลนส์ตาเทียมเข้าไป จากนั้นจึงเย็บปิดแผล ระยะเวลาพักฟื้น 4-6 สัปดาห์ จึงจะมองเห็นชัด
- การผ่าตัดสลายต้อกระจกด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง เป็นการผ่าตัดแบบใหม่ ซึ่งจะเปิดแผลเล็กๆที่กระจก ประมาณ 3 มม. ใช้เครื่องมือสลายและดูดต้อกระจกออก และใส่เลนส์ตาเทียม โดยไม่ต้องมีการเย็บปิดแผล วิธีนี้สามารถกลับมาใช้สายตาได้ภายใน 2-3 วัน
***เมื่อแพทย์ตรวจพบว่า ผู้ป่วยเป็นต้อกระจก จะส่งผู้ป่วยไปขยายม่านตา เพื่อตรวจจอปรสาทตา ถ้าจอประสาทตาปกติ จึงพิจารณาเลือกวิธีการผ่าตัด
การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัด
- ฝึกนอนหงาย โดยมีผ้าคลุมบริเวณใบหน้า นานประมาณ 20-30 นาที เพื่อให้หายใจใต้ผ้าคลุมจนชิน เนื่องจากตอนผ่าตัดผู้ป่วยจะต้องนอนคลุมผ้าในลักษณะคล้ายกัน
- ในวันผ่าตัด อาบน้ำสระผม ล้างหน้า ก่อนมาโรงพยาบาล
- งดแป้ง ครีม หรือแต่งหน้า
- รับประทานอาหารเช้าและยาโรคประจำตัวตามปกติ ยกเว้น ยาที่แพทย์สั่งให้งด เช่น แอสไพริน หรือ ยาละลายลิ่มเลือด
- ถอดของมีค่า เครื่องประดับ ฟันปลอมหากมีอาหารผิดปกติเกิดขึ้น เช่น ตาแดง เคืองตา มีขี้ตา หรือเป็นหวัด ไอ จาม กรุณาแจ้งแพทย์ หรือพยายาล เพื่อรักษาให้หายก่อนเข้ารับการผ่าตัด
- ในวันผ่าตัด ควรมีญาติหรือเพื่อนมาด้วยอย่างน้อย 1 คน เนื่องจากผู้ป่วยจะต้องปิดตาข้างที่ผ่าตัดกลับบ้าน
การปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัดต้อกระจก
- ขณะตื่น สวมแว่นกันแดดหรือแว่นสายตาตลอดเวลา เพื่อป้องกันอุบัติเหตุกระทบกระแทก หากไม่มีให้ครอบตาด้วยฝาครอบตาที่ รพ.จัดให้
- ขณะนอนหลับ ให้ใช้ฝาครอบตาก่อนเข้านอนทุกคืน เพื่อป้องกันการขยี้ตาโดยไม่รู้สึกตัว
- ควรนอนหงายเป็นหลัก แต่สามารถนอนตะแคงได้โดยเอาตาข้างที่ผ่าตัดขึ้นด้านบน
- อ่านหนังสือและดูโทรทัศน์ได้ ควรหยุดพักเมื่อรู้สึกแสบตา
- สามารถทำกิจวัตรประจำวันเบาๆได้ เช่น เดินเล่น หรือ ไปทานอาหารนอกบ้าน แต่ไม่ควรก้มศีรษะต่ำกว่าเอว
- ไม่ควรยกของหนัก หลีกเลี่ยงการไอ จาม เบ่งอย่างรุนแรง ห้ามขยี้ตา และระวังการลื่นหกล้ม
- อาบน้ำได้ โดยไม่ให้น้ำเข้าตา การสระผมควรนอนสระที่ร้าน หรือให้ผู้อื่นสระให้ เพื่อใม่ให้น้ำไหลเข้าตา
- สามารถแปรงฟัน และล้างใบหน้าครึ่งล่างได้ โดยไม่ควรให้น้ำกระเด็นเข้าตา
- ทำความสะอาดบริเวณเปลือกตาและใบหน้า โดยใช้สำลีหรือผ้าสะอาดชุบน้ำ เช็ดหน้าและเปลือกตาจากหัวตาไปหางตา
- หลีกเลี่ยงการทำสวน รดน้ำ พรวนดิน ทำความสะอาดบ้าน ทำอาหารที่มีไอหรือควัน 7 วัน
- หยอดยาตามแพทย์สั่ง และมาพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง
- ปฏิบัติตัวดังกล่าวเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 4 สัปดาห์ หลังผ่าตัดต้อกระจก
- อาหารผิดปกติที่ต้องมาพบแพทย์ด่วน คือ
– ปวดตา เคืองตามาก หนังตาบวม ตาแดง ตาบวมมากขึ้น
– ขี้ตามากขึ้น มีสีเหลืองหรือสีเขียว
– ตามัวลง
– ถูกกระแทกบริเวณข้างที่ผ่าตัดย
